Drugsmisbruik CBR
Tijdens het CBR onderzoek naar de rijgeschiktheid na rijden onder invloed van drugs of het enkel bezit van een hoeveelheid drugs voor eigen gebruik dient de psychiater in opdracht van het CBR te onderzoeken of er sprake is van drugsmisbruik. De vraag is echter wanneer er nu precies sprake is van drugsmisbruik. Dit is niet altijd even duidelijk.
Wanneer drugsmisbruik?
Op de website van het CBR valt het volgende te lezen of drugsmisbruik:
"Van drugsmisbruik is sprake als iemand sterk verlangt naar drugs en dat blijft gebruiken, ook al wil hij of zij eigenlijk minderen. Als u met drugs op rijdt, brengt u het verkeer in gevaar. Ook vergroot de kans op een ongeval. Daarom bent u niet rijgeschikt als u drugs onverantwoord gebruikt."
Als we deze uitleg zo lezen lijkt het dat er volgens het CBR pas sprake is van drugsmisbruik wanneer iemand steeds maar weer naar drugs blijft verlangen en gebruiken, een soort van drugsafhankelijkheid, maar in de praktijk wordt de diagnose drugsmisbruik al veel eerder gesteld.
In de CBR procedure moeten twee versies van drugsmisbruik worden onderscheiden:
1. drugsmisbruik volgens de DSM IV-TR-criteria of DSM V
Onder drugsmisbruik volgens de DSM IV-TR-criteria of DSM V-criteria wordt verstaan een patroon van onaangepast gebruik van drugsdat significante beperkingen of lijden veroorzaakt, zoals blijkt in een periode van 12 maanden blijkt uit tenminste één of meer van de volgende criteria:
1. Herhaaldelijk gebruik van drugs met als gevolg dat het niet meer lukt om in belangrijke mate te voldoen aan de verplichtingen op het werk, school of thuis (bijvoorbeeld herhaaldelijke absentie, of slecht werk leveren; met middelen samenhangende absentie, schorsing of verwijdering van school; verwaarlozing van kinderen of van het huishouden);
2. Herhaaldelijk gebruik van drugs in situaties waarin dat fysiek gevaarlijk is (bijvoorbeeld autorijden of het bedienen van machine als men onder invloed van drugs is);
3. Herhaaldelijk, in samenhang met drugsgebruik, in aanraking komen met justitie (bijvoorbeeld wegens verstoring van de openbare orde in samenhang met drugsgebruik);
4. Voortdurend gebruik van drugs ondanks aanhoudende of terugkerende problemen op sociaal of intermenselijk terrein, veroorzaakt of verergerd door de effecten van drugs (bijvoorbeeld ruzie met de echtgenoot over gevolgen van intoxicatie, vechtpartijen).
2. Drugsmisbruik in ruime zin, op basis van alle relevante gegevens
De door het CBR gebruikte diagnose “drugsmisbruik in ruime zin” komt tot stand als er niet voldoende criteria zijn om op as I tot drugsmisbruik of – afhankelijkheid te komen volgens de DSM-IV-TR-criteria, maar er wel symptomen en gedragingen aanwezig zijn die voor de keurend psychiater doorslaggevend zijn om de diagnose te stellen “aanwijzingen voor drugsmisbruik”.
Voor u is het van belang om te weten dat de psychiater niet alleen op grond van de hiervoor genoemde DSM-IV-TR-criteria tot de diagnose drugsmisbruik kan komen, maar ook op basis van overige aanwijzingen. Deze aanwijzingen kunnen worden verkregen tijdens de anamnese (het vraaggesprek), maar ook op basis van andere relevante gegevens, zoals de inhoud van proces-verbaal (waaronder de door u afgelegde verklaring), inclusief de melding, die door de politie zijn doorgestuurd.
Drugsmisbruik vastgesteld?
Indien de diagnose drugsmisbruik wordt gesteld door een psychiater zal het CBR dat oordeel overnemen en zal het CBR op basis hiervan het rijbewijs ongeldig willen verklaren. Het CBR stuurt u dan een brief waarin zij haar voornemen tot het ongeldig verklaren van het rijbewijs kenbaar maakt. U hebt dan alleen nog de mogelijkheid om een tweede onderzoek aan te vragen, maar het is vaak nog de vraag of dit überhaupt een verschil gaat maken. Veelal is het verstandiger om direct vol in de aanval te gaan door in bezwaar te gaan tegen de beslissing van het CBR en tevens via een voorlopige voorziening met spoed het rijbewijs terug te krijgen. Zo nodig kunt u via een eigen psychiater waar wij mee samenwerken een contra-expertise laten verrichten waarmee we het rapport van de psychiater kunnen bestrijden. Dit heeft vaak meer kans dan een tweede onderzoek.
Gevolgen bij drugsmisbruik
Indien de psychiater tot de diagnose drugsmisbruik komt, dan zal het CBR het rijbewijs ongeldig worden verklaard. U kunt dan pas weer een nieuw rijbewijs aanvragen via een eigen verklaringsprocedure wanneer er meer dan een jaar is verstreken na de laatste aanhouding of na het laatste onderzoek. Dit nemen ze ook wel de recidivevrije periode van een jaar.
Wanneer deze recidivevrije periode precies ingaat, is afhankelijk van de datum dat de psychiater aangeeft dat u gestopt bent met het misbruik. Wanneer u direct na de aanhouding gestopt bent met gebruik van drugs, zal de psychiater die dag aanmerken als stopdatum. Het kan ook zijn dat de psychiater op basis van het bloedonderzoek en het vraaggesprek van oordeel is dat het drugsmisbruik nog steeds voortduurt. Dan kunt u pas een nieuw rijbewijs aanvragen wanneer er een jaar is verstreken na het laatste onderzoek.
U moet er ook rekening mee houden dat hij het aanvragen van een tweede onderzoek de psychiater het daardoor ook weer veel langer kan duren voordat u weer een nieuw rijbewijs kunt aanvragen. Het aanvragen van een tweede onderzoek kan een behoorlijk risico zijn. Laat de kansen daarom vooraf altijd beoordelen door een gespecialiseerde CBR-advocaat en besluit nooit zelfstandig om een tweede onderzoek aan te vragen.
